استان زنجان یا به پارسی میانه "زنگان"، با زیبایی‌های طبیعی و بناهای تاریخی مقصدی مناسب برای گردشگران میباشد.
استان زنجان یکی از استانهای ایران است که در شمال غربی ایران قرار گرفته و از مناطق ترک‌‌نشین محسوب می‌شود. این استان دارای ۸ شهرستان و ۱۲۱۰ روستا است که از این تعداد، ۹۷۸ دارای سکنه و بقیه خالی از سکنه هستند.
زنجان بزرگ ترین و مهم ترین شهرستان استان زنجان به شمار می آید که مرکز استان نیز هست. وسعت شهرستان زنجـان6763کیلومتر مربع و جمعیت شهر زنجان 386851 نفر میباشد. از قابلیهای مهم این استان و شهرستان بعنوان گلوگاه متصل کننده مرکز کشور با شمالغرب و غرب کشور، موقعیت مکانی مناسب از نظر استقرار در میان استانهای بزرگ با اقتصاد توانمند، امکان توسعه بخش توریسم به جهت برخورداری از منابع طبیعی و چشم انداز های مناسب، وجود پتانسیل آبهای سطحی به میزان 5/2 درصد کل منابع آب کشور، وجود پتانسیل های کشاورزی و دامی که قابلیت مناسبی برای فعالیتهای زمینه ساز صنعتی فراهم نموده است، وجود زمینه و گرایش در توسعه صنایع معدنی، نساجی، کانیهای غیر فلزی، برق و الکترونیک و ... با توجه به وجود ذخایر معدنی غنی، وجود قابلیت ها و جاذبه های متنوع و متعدد مربوط به توریسم (تاریخی ـ فرهنگی)، برخورداری از وجود فرودگاه و ظرفیت مناسب ناوگان حمل و نقل ریلی و جادهای و برخورداری از ترانزیت بینالمللی منطقهای، ملی و بین المللی و ... اشاره نمود.
مجموعه بازار زنجان،
بنای رختشوی خانه، عمارت و باغ معین، عمارت ذوالفقاری و عمارت دارایی، مسجد جامع
زنجان یا مسجدسید، مسجدخانم، مسجد میرزایی، مسجد قلابر، مسجد عباسقلی خان، مسجد
چهل ستون، مسجد آقا شیخ فتح الله، مسجد و مدرسه ملا، بنای مسجد و گرمابه حسینیه
اعظم، گرمابه حاج داداش، گرمابه میر بها، گرمابه قیصریه، بقعه امام زاده سید
ابراهیم (ع)، امامزاده ام البنین، آرامگاه میرزا ابوالقاسم، کاروان سرای نیک پی،
کاروان سرای سنگی، کاروان سرای قره بلاغ، سرای دخان، قلعه یا حصار زنجان، قلعه
قمچی، قلعه قلایر، پل میر بهاءالدین، پل سردار و پل حاج سید محمد برخی از مکان های
تاریخی و دیدنی این شهرستان هستند.
در زمینه جاذبه های طبیعی نیز زنجان از مناطق قابل توجه استان و ایران است. زنجان
از نظر امکانات و تاسیسات مناسب گردشگری از دیگر شهرستان های استان وضعیت بهتری
دارد و در بازدید آنوبانینی مشاهده شد که از اقامتگاه ها و رستوران های نسبتاً
مناسبی برخوردار است.
منطقه زنجان از گذشته دور و به دلیل قرار گرفتن بر سر راه تجاری ری قدیم به آذربایجان دارای اهمیت بوده است. قدیمى ترین نامى که به این منطقه اطلاق شده، زندیگان به معناى اهل کتاب زند (معروف ترین کتاب آیین زردشتى ساسانى) و گان از پساوند اهل باستان است که در دوره ساسانیان بر این منطقه گذاشته شده است. در کتاب "حدودالعالم من المشرق الی المغرب" که در قرن چهارم هجری قمری تالیف شده، درباره زنجان چنین آمده است "زنگان شهری است با نعمت بسیار و مردمانی آهسته".
دیرینگی و قدمت ناحیه زنجان بر اساس مطالعات انجام شده به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد می رسد. بعضی از تاریخ نگاران، شهر زنجان را با شهر "آگانزانا" که بطلمیوس از آن نام برده است، یکی دانسته اند. آثار باستانی متعددی که در این منطقه وجود دارند بهترین گواه قدمت و پیشینه تاریخی، این خطه از استان زنجان است. وجود نظرهای گوناگون درباره قدمت و تاریخ این منطقه اظهار نظر نهایی در مورد تاریخ اسکان در این منطقه را با دشواری روبه رو کرده است. دانشمندان با استناد به وجود محوطه های تاریخی در گاوازنگ، قره تپه، منجوق تپه و قبرستان های محوطه مذکور به فاصله های 4، 6 و 10 کیلومتری شهر فعلی، موجودیت شهر زنجان را در اواخر هزاره دوم قبل از میلاد تأیید می کنند. مسلم اینکه موجودیت شهری زنجان در دروه ساسانیان تایید شده است.
این شهر باتوجه به نزدیکی تقریبی به تهران و وجود بزرگراه تهران-زنجان که طی این مسیر را بسیار تسهیل کرده است و با توجه به آب و هوای خوب، صنایع دستی و آثار باستانی خود می تواند در زمینه گردشگری نیز پیشرفت خوبی داشته باشد و به عنوان یکی از مناطق گردشگری قابل دسترسی نسبتا سریع و آسان به ویژه در فصل های گرم به شمار آید.